Risico's verbonden aan blootstellingen aan ioniserende straling

Beeldvormingstechnieken die gebruik maken van ioniserende straling zijn onmisbaar voor de moderne geneeskunde. Deze technieken zijn zeer waardevol, maar niet zonder risico.

    Wat zijn de risico's?

    Ioniserende straling kan door levend weefsel dringen en, door de productie van positief geladen atomen (ionen), in dit weefsel cellen beschadigen. Blootstelling aan ioniserende straling kan het risico op de ontwikkeling van kanker verhogen.

    Ioniserende straling kan ook leiden tot directe beschadiging van weefsel, zoals bijvoorbeeld de roodheid van de huid na radiotherapie.

    Hoewel de kans op deze nadelige effecten bij een onderzoek met medische beeldvorming erg klein is, moeten we toch voorzichtig zijn.

    • Hoe groter de ontvangen stralingsdosis, hoe groter het risico op nadelige effecten. Bovendien is de kans op nadelige effecten als gevolg van ioniserende straling cumulatief. Dat wil zeggen dat het risico op nadelige effecten groter wordt naarmate men meer bestraald wordt. Onnodige herhaling van onderzoeken moet dan ook vermeden worden.
       
    • Daarnaast is de gevoeligheid voor ioniserende straling ook afhankelijk van de leeftijd. Hoe jonger, hoe gevoeliger voor ioniserende straling. Zwangere vrouwen, en meer bepaald hun ongeboren kind, vormen ook daarom een kwetsbare groep. Vrouwen die zwanger kunnen zijn, melden dit dan ook beter vooraf aan hun arts.

    Kiezen het goede onderzoek

    De keuze voor het goede onderzoek is niet altijd evident. Elke patiënt en situatie is namelijk anders en de keuze van het beeldvormende onderzoek is afhankelijk van verschillende factoren. Een goede techniek voor één bepaalde aandoening is daarom niet de juiste aanpak bij een andere. Elke methode heeft zijn sterke en zwakke punten. Het is dus belangrijk om onnodige onderzoek te vermijden.Men houdt daarom altijd rekening  met de voordelen en potentiële nadelen van een onderzoek. Het onderzoek is hierbij alleen gerechtvaardigd als de voordelen voldoende opwegen tegen de nadelen. Ongeacht het onderzoek, is het essentieel om de grondbeginselen van de stralingsbescherming toe te passen.

    Meer info:

    • In het belang van de radiobescherming van de patiënt en om de keuze van de arts te vergemakkelijken, zijn er aanbevelingen voor de medische beeldvorming uitgegeven door de Belgische Vereniging voor Radiologie waardoor het mogelijk is om te zien welk onderzoek het meest geschikt is voor een bepaalde aandoening. 
    • Het gepaste gebruik van medische beeldvorming is het onderwerp van een Europese communicatiecampagne "Getting the right image for my patient" gelanceerd door de koepel van de stralingsbeschermingsoverheden HERCA (Heads of European Radiation Protection Competent Authorities).

    Bron: https://www.zuinigmetstraling.be/nl

     

    Laatst aangepast op: 02/05/2023